Ο κορωνοϊός και η διαχείριση της αλλαγής μέσα από την προσωπική μας ηγεσία
Συνήθως η πρώτη μας αντίδραση όταν ερχόμαστε σε επαφή με κάτι άγνωστο είναι η ανησυχία. Άγνωστο σημαίνει ότι δεν μπορώ να προγραμματίσω, να κάνω αυτά που έκανα, έχοντας την ρουτίνα μου και την ασφάλεια που νιώθει κανείς όταν οργανώνει την ζωή του. Και αν σκεφτούμε ότι το πρώτο συναίσθημα σε κάθε αλλαγή είναι το άγχος και ο φόβος της επιτυχίας και της επίτευξης, τώρα πόσο φόβο και άγχος μπορούμε να νιώσουμε... όταν αυτή η αλλαγή αφορά μία πανδημία θανατηφόρα για ίσως ένα μέρος του πληθυσμού και εξαιρετικά επιζήμια για την παγκόσμια αγορά και οικονομία.
Πως να διαχειριστούμε το συναίσθημα του φόβου, όταν καθημερινά βλέπουμε τι συμβαίνει στις γειτονικές μας χώρες Ιταλία και Ισπανία και ταυτόχρονα η προοδευτική εξάπλωση του ιού σε κρούσματα και νεκρούς μας φέρνει όλο και πιο πολύ φόβο. Εδώ λοιπόν καλούμαστε να αναπτύξουμε στοιχεία προσωπικής ηγεσίας και να διαχειριστούμε κάτι που αντιμετωπίζει ολόκληρη η ανθρωπότητα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με την λιγότερη ζημία σε όλα τα επίπεδα - καταρχήν στην στην υγεία μας, αλλά και σε άλλα κρίσιμα ζητήματα, όπως οικονομική κατάσταση, διαπροσωπικές σχέσεις και ψυχολογία.
Ας εξετάσουμε και ας θυμηθούμε για όσους ήδη γνωρίζουν την Καμπύλη της Αλλαγής με τα τέσσερα βασικά στάδια που βιώνουμε όλοι όταν βρισκόμαστε μπροστά σε μία τόσο μεγάλη και τραυματική αλλαγή όπως την πανδημία του κορονοϊού.
Στάδιο 1ο - Σoκ με άρνηση (Shock with Denial Stage)
Στο στάδιο αυτό έχουμε ήδη βρεθεί όλοι μας, όταν το σοκ του ιού χτυπά την πόρτα και της δικής μας χώρας και ενώ θεωρητικά είμαστε προετοιμασμένοι και πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να συμβεί σε εμάς κάτι τέτοιο, αρχίζουμε να νιώθουμε την απειλη κοντά μας. Τρόμος μαζί με φόβο αυτό είναι το σοκ. Κυριώς για τις ευπαθείς ομάδες. Όμως βλέπουμε και περιπτώσεις που το σοκ συνοδεύεται από άρνηση. Όσο τα μέτρα ήταν ακόμα χαλαρά πολλοί είναι αυτοί που αρνούνται να λάβουν σοβαρά υπ΄όψιν τους την επικινδυνότητα της κατάστασης - συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικάς μεταφοράς, βγαίνουν συνέχεια από το σπίτι τους, δεν φορούν μάσκα ή γάντια. Βέβαια αυτά ανήκουν ήδη στο παρελθόν γιατί είμαστε ήδη στο δεύτερο στάδιο της επιτακτικής αλλαγής που είναι η σύγχυση και συνοδεύεται από κατάθλιψη.
Στάδιο 2ο - Σύγχηση (Άγχος) με κατάθλιψη (Frustration with Depression Stage)
Στο στάδιο αυτό η σύγχυση έχει πολλαπλά μέτωπα, γιατί πραγματικά βρισκόμαστε στο μάτι του κυκλώνα και δεν ξέρουμε ακόμα τις επιπτώσεις. Εικάζουμε, κάνουμε σενάρια, συγκρίνουμε τι συμβαίνει στις άλλες χώρες, ανησηχούμε για τις οικονομικές διαστάσεις, την επιβίωση μας - την φυσική μας και στην συνέχεια την οικονομική μας επιβίωση. Όταν λοιπόν όλα τα μέσα δείχνουν εικόνες πολέμου από τον αόρατο εχθρό και η μόνη μας οδηγία είναι η αναμονή και η παραμονή μας στο σπίτι είναι εξαιρετικά δύσκολο να βλέπουμε τα πράγματα αιδιόδοξα έστω και λίγο. Αυτός είναι και ο λόγος που στο πιο χαμηλό σημείο της καμπύλης βρίσκεται η κατάθλιψη. Και τώρα θα αναρωτιέστε μα δεν υπάρχει περίπτωση εγώ να πάθω κατάθλιψη.... Θα ακολουθήσω όλες αυτές τις συμβουλές για το τι μπορούμε να κάνουμε μέσα στο σπίτι και να αξιοποιήσουμε καλύτερα τον χρόνο μας. Θα γυμνάζομαι, θα ακούω μουσική, θα διαβάζω βιβλία.... Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε, όμως να βρούμε διαφυγή - γιατί ναι... έχω καλά νέα - υπάρχει φως στο τούνελ - είναι να πάμε στο επόμενο στάδιο, δηλαδή να φύγουμε από αυτό το πολύ χαμηλό σημείο της καμπύλης που συνοδευεται από όλα τα αρνητικά συναισθήματα.
Στάδιο 3ο - Δοκιμαστικό στάδιο με λήψη αποφάσεων (Experimenting with Decision Making Stage)
Στο στάδιο αυτό έχουμε πλέον αποδεχτεί την κατάσταση και έχουμε αρχίσει να εφαρμόζουμε νέες τακτικές που θα αποφέρουν κάποια θετικά αποτελέσματα - σκεφτείτε λοιπόν σήμερα τι θα εφαρμόσετε με την άρση των μέτρων όπως και τι μπορείτε να κάνετε από τώρα. Γιατί είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει άρση των μέτρων και ύφεση του υιού όπως ήδη έχει συμβεί στην Κίνα απ' όπου ξεκίνησε. Οι αποφάσεις μας είναι συνάρτηση της παγκόσμιας διακυβέρνησης και λήψης αποφάσεων των ισχυρών κρατών. Οπότε εδω αναμένουμε και κάνουμε τις δοκιμές μας, σχεδιάζουμε τα επόμενα πιθανά βήματα για να είμαστε έτοιμοι να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή. Εδώ να προσθέσουμε οτι το στάδιο της σύγχυσης προέρχεται από τις αντικρουόμενες πολιτικές των ηγετών βλ. Τράμπ, Τζόνσον για το αν δηλαδή θα προτάξουν την ασφάλεια των πολιτών ή την οικονομία. Όσο δε φαίνεται ότι λαμβάνουν μέτρα για την δημόσια υγεία, αλλά ομιλούν πρί άρσης εντός των επόμενων εβδομάδων, ώστε να επακκινήσει η οικονιμία βλ. Τραμπ και Ερντογάν επιτείνεται έτσι ακόμα περισσότερο το στάδιο της σύγχυσης.
Στάδιο 4o - Στάδιο Ενσωμάτωσης και αποδοχής (Integration with acceptance stage)
Σε αυτό το στάδιο λένε οι ειδικοί θα είμαστε μόλις βρεθεί το εμβόλιο και από τα δοκιμαζόμενα το πλέον κατάλληλο φάρμακο, με το οποίο θα μπορούμε να εφοδιαστούμε και να αντιμετωπίσουμε με ευχέρεια την επανεμφάνιση του υιού. Αυτό είναι και το φως στο τούνελ στο οποίο αναφέρθηκα παραπάνω. Και είναι βέβαιο ότι θα φτάσουμε εκεί. Η προσωπική μας ηγεσία θα δοκιμαστεί στην αναγνώριση και διαχείριση των σταδιών της Καμπύλης της Αλλαγής , αλλά σε κάτι άλλο πολύ σημαντικό που δεν είναι άλλο από την μείωση της καμπύλης και την σωστή αξιοποίηση του χρόνου παραμονής στο δεύτερο στάδιο - το στάδιο της σύγχυσης και του άγχους. Και τι εννοώ με αυτό... σκεφτείτε λίγο την παραπάνω καμπύλη αν έιχε πολύ μικρότερο χρόνο στο 2 στάδιο, τότε η καμπύλη θα ήταν μικρότερη και θα πηγαίναμε πιο σύντομα στο στάδιο της δοκιμής και των πιθανών αποφάσεων, αποφεύγοντας την παραμονή σε μία "βαθιά θέση κατάθλιψης, στρες, στεναχώριας και απαισιοδοξίας"
Ας δοκιμάσουμε λοιπόν να απαντήσουμε τις παρακάτω ερωτήσεις τώρα που βρισκόμαστε στο 2ο στάδιο, αξιοποιώντας πιο στρατηγικά το επόμενο διάστημα:
- Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε σήμερα για να είμαι πιο έτοιμοι μετά τα μέτρα περιορισμού;
- Τι θεωρείτε ως επιτυχία με τα σημερινά δεδομένα για τον εαυτό σας;
- Τι θεωρείτε ως επιτυχία με τα σημερινά δεδομένα για την εργασία σας;
- Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες σας αυτό τον μήνα;
- Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες σας το επόμενο τετράμηνο;
- Πως θα συνεισφέρετε ή θα υποστηρίξετε τους συνεργάτες ή συναδέλφους, οικογένεια, συνανθρώπους σας;
