ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

ΚΑΝΤΕ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΡΑ

ΚΑΝΤΕ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΡΑ

Πλοήγηση στη νεαρή ενηλικίωση: Ταυτότητα, ανθεκτικότητα και ευημερία στην ακαδημαϊκή ζωή


15 April 2025
Christina Tsaliki MSc, Counselling in Psychology in Education, Health & Work, UOA Faculty member of the NYC Psychology Department, student counsellor and certified Peer Mentoring Practitioner/Educator
Πλοήγηση στη νεαρή ενηλικίωση: Ταυτότητα, ανθεκτικότητα και ευημερία στην ακαδημαϊκή ζωή

Η νεαρή ενηλικίωση είναι μια μετασχηματιστική περίοδος που χαρακτηρίζεται από βαθιές αλλαγές στην ακαδημαϊκή, κοινωνική και προσωπική ταυτότητα. Οι φοιτητές πανεπιστημίου συχνά παλεύουν με την πρόκληση της εξισορρόπησης των εμπειριών του παρελθόντος με τις νέες ακαδημαϊκές και σχεσιακές απαιτήσεις, απαιτώντας προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα. Αυτή η φάση δεν αφορά απλώς την απόκτηση γνώσεων αλλά και το γίγνεσθαι - τη δημιουργία μιας ουσιαστικής και συνεκτικής αφήγησης ζωής που ενσωματώνει την αυτοαποτελεσματικότητα, τη σχεσιακή ταυτότητα και την κοινή ευαλωτότητα (McAdams & McLean, 2013) Οι φοιτητές πανεπιστημίου συχνά βρίσκονται στο σταυροδρόμι του ποιοι είναι και ποιοι γίνονται, ισορροπώντας μεταξύ πολλαπλών αφηγήσεων - του ακαδημαϊκού εαυτού, του κοινωνικού εαυτού και του προσωπικού εαυτού - που απαιτούν χρόνο, προσπάθεια και συναισθηματική επένδυση.

Αυτό το αναπτυξιακό στάδιο περιλαμβάνει τη διαμόρφωση μιας επαγγελματικής ταυτότητας με ταυτόχρονη διαχείριση των σχέσεων, της αυτοαντίληψης και της ανθεκτικότητας. Πώς μπορεί κανείς να ενσωματώσει αυτές τις πτυχές χωρίς να αισθάνεται συγκλονισμένος; Πώς οι φοιτητές διατηρούν ουσιαστικές σχέσεις, ενώ προσπαθούν για ακαδημαϊκή αριστεία και προσωπική ολοκλήρωση;

Σχεσιακή ταυτότητα και κοινή τρωτότητα: Ο εαυτός σε σχέση

Ο σχηματισμός ταυτότητας δεν είναι μια απομονωμένη διαδικασία, καθώς αναδύεται μέσω της δυναμικής των σχέσεων (McLean et al., 2007). Οι σχέσεις με τους συνομηλίκους, τους μέντορες και τις ακαδημαϊκές κοινότητες διαμορφώνουν την αυτοαντίληψη και τη συναισθηματική ευημερία. Σε αυτό το πλαίσιο, η κοινή ευαλωτότητα -η ικανότητα έκφρασης των αγώνων και των αβεβαιοτήτων- ενισχύει τις συνδέσεις και προωθεί την προσωπική ανάπτυξη (Brown, 2012).

Η ταυτότητα στη νεαρή ενηλικίωση είναι μια δυναμική διαδικασία που περιλαμβάνει την αφηγηματική αναδόμηση (Bruner, 1991). Οι μαθητές διαμορφώνουν συνεχώς την αίσθηση του εαυτού τους μέσω των αλληλεπιδράσεων με τους συνομηλίκους, τους ακαδημαϊκούς μέντορες και τις θεσμικές δομές. Από μια συστημική προοπτική, η ταυτότητα συνδιαμορφώνεται μέσω των σχέσεων, πράγμα που σημαίνει ότι η αυτοαντίληψη ενός φοιτητή επηρεάζεται από τις αφηγήσεις των άλλων στους ακαδημαϊκούς και κοινωνικούς του κύκλους (Gergen, 2009).

Η σχεσιακή ταυτότητα αναδύεται μέσα από την αλληλεπίδραση των προσωπικών εμπειριών και των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων. Καθώς οι φοιτητές δημιουργούν νέες φιλίες, περιηγούνται στις ακαδημαϊκές προσδοκίες και μεταβαίνουν προς επαγγελματικούς ρόλους, η ταυτότητά τους γίνεται μια κοινή διαδικασία και όχι μια απομονωμένη κατασκευή (Anderson & Goolishian, 1988). Η τρωτότητα, που συχνά θεωρείται αδυναμία, παίζει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της σχεσιακής ταυτότητας. Η κοινή ευαλωτότητα προάγει τις αυθεντικές συνδέσεις, ενισχύοντας την ψυχολογική ασφάλεια και την αμοιβαία υποστήριξη μέσα στα δίκτυα συνομηλίκων (Brown, 2012).

Η συστημική προσέγγιση τονίζει ότι τα άτομα υπάρχουν μέσα σε δίκτυα σχέσεων που διαμορφώνουν την αυτοαντίληψή τους. Οι φοιτητές συχνά βιώνουν ένταση μεταξύ του εαυτού που βιώνουν (ο άμεσος, συναισθηματικός και ενσώματος εαυτός τους) και του αναδυόμενου επαγγελματικού εαυτού τους (η κατασκευασμένη ταυτότητα που ευθυγραμμίζεται με τις επαγγελματικές φιλοδοξίες και τις κοινωνικές προσδοκίες) (Kahneman, 2011). Αυτή η δυαδικότητα απαιτεί από τους φοιτητές να ενσωματώσουν την εξελισσόμενη ακαδημαϊκή τους ταυτότητα με τις προσωπικές τους αξίες και φιλοδοξίες.

Ο βιωματικός εαυτός (που ζει στο παρόν, νιώθοντας άγχος, χαρά ή κόπωση σε πραγματικό χρόνο) και ο επαγγελματικός/ακαδημαϊκός εαυτός (που σχεδιάζει το μέλλον και κατασκευάζει νόημα μέσα από αφηγήσεις επιτυχίας, αποτυχίας και φιλοδοξίας) μπορεί να συγκρουστούν, με. πολλούς φοιτητές να βιώνουν εσωτερική σύγκρουση μεταξύ αυτών των δύο μορφών ταυτότητας, καθώς ο βιωματικός εαυτός αποζητά τη σύνδεση, τον αυθορμητισμό και τη συναισθηματική ολοκλήρωση, ενώ ο ακαδημαϊκός/επαγγελματικός εαυτός απαιτεί πειθαρχία, μακροπρόθεσμη σκέψη και ανθεκτικότητα απέναντι στις αποτυχίες. Η ένταση μεταξύ αυτών των εαυτών μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική εξάντληση, ιδίως όταν οι μαθητές αισθάνονται ότι πρέπει να καταπιέσουν τις σχεσιακές και συναισθηματικές τους ανάγκες για να ανταποκριθούν στις ακαδημαϊκές προσδοκίες. Αντί να βλέπουν αυτές τις ταυτότητες ως αντικρουόμενες, οι νέοι ενήλικες μπορούν να τις ενσωματώσουν ασκώντας αυτοσυμπόνια (Neff, 2003) και αναγνωρίζοντας ότι τόσο η προσωπική όσο και η επαγγελματική ανάπτυξη είναι αλληλένδετες.

Άνθιση και εύρεση της κλήσης σας: Ψυχολογία: Η προοπτική της Θετικής Ψυχολογίας

Η ευημερία, όπως ορίζεται από τον Seligman (2011) στο μοντέλο PERMA, περιλαμβάνει πέντε βασικά στοιχεία: Θετικό συναίσθημα, δέσμευση, σχέσεις, νόημα και επίτευξη. Η ευημερία εκτείνεται πέρα από την απλή ακαδημαϊκή επιτυχία, καθώς περιλαμβάνει την εύρεση σκοπού, την εκπλήρωση και την ευθυγράμμιση με τις προσωπικές αξίες.

Η άνθηση είναι το αποκορύφωμα της αυτογνωσίας, της ανθεκτικότητας και της ουσιαστικής εμπλοκής στη ζωή (Keyes, 2002). Το πανεπιστήμιο δεν είναι απλώς μια περίοδος ακαδημαϊκής επιδίωξης, αλλά επίσης ένας χώρος για να γίνεις - να αναπτύξεις μια ζωή με γνώμονα τον σκοπό που ευθυγραμμίζεται με τις δυνάμεις και τις αξίες. Με την ενσωμάτωση της προσωπικής και της επαγγελματικής ταυτότητας, οι φοιτητές μετατρέπονται από παθητικούς αποδέκτες της εκπαίδευσης σε ενεργούς παράγοντες της δικής τους αφήγησης (Frankl, 1985). Η άνθηση στη νεαρή ενηλικίωση περιλαμβάνει την εύρεση μιας αίσθησης κλήσης και σκοπού (Dik & Duffy, 2009), η οποία προκύπτει από εμπειρίες που ευθυγραμμίζουν τις προσωπικές αξίες με τις επαγγελματικές φιλοδοξίες.

  • Ποιες δραστηριότητες με κάνουν να αισθάνομαι βαθιά αφοσιωμένη και ικανοποιημένη;
  • Πώς συμβάλλουν οι σχέσεις μου στην ανάπτυξή μου;
  • Πώς ορίζω την επιτυχία πέρα από τα ακαδημαϊκά επιτεύγματα;

Ακαδημαϊκή ανθεκτικότητα και αυτοαποτελεσματικότητα: Επιστημονική υποστήριξη: Ξεπερνώντας τις προκλήσεις

Η ακαδημαϊκή ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα να επιμένει κανείς μέσα από προκλήσεις και αποτυχίες (Martin & Marsh, 2006). Οι φοιτητές που αναπτύσσουν αυτοαποτελεσματικότητα, αναζητούν υποστηρικτικές σχέσεις και ασχολούνται με τον αυτοαναστοχασμό είναι πιο πιθανό να ευδοκιμήσουν. Τα πλαίσια θετικής ψυχολογίας, όπως το μοντέλο PERMA του Seligman (2011), παρέχουν μια δομή για την κατανόηση της ευημερίας σε ακαδημαϊκά περιβάλλοντα: Για την προώθηση αυτών των χαρακτηριστικών, οι φοιτητές μπορούν να αναπτύξουν νοοτροπία ανάπτυξης (Dweck, 2006), θεωρώντας τις προκλήσεις ως ευκαιρίες για μάθηση, να συμμετέχουν σε πρακτικές αυτοαναστοχασμού, όπως η τήρηση ημερολογίου, για να επαναπροσδιορίσουν τις αποτυχίες ως σκαλοπάτια προς την επιτυχία και να αναζητήσουν υποστήριξη από συνομηλίκους και μέντορες, αναγνωρίζοντας ότι οι κοινές εμπειρίες συμβάλλουν στην προσωπική ανάπτυξη.

Οι μαθητές κατασκευάζουν την ταυτότητά τους μέσω πολλαπλών αφηγηματικών φωνών - εσωτερικών διαλόγων που αντανακλούν διαφορετικές οπτικές γωνίες για τις εμπειρίες τους (Hermans & Kempen, 1993). Ορισμένες φωνές μπορεί να απηχούν την αυτοαμφισβήτηση, διαμορφωμένη από αποτυχίες του παρελθόντος, ενώ άλλες προωθούν την αυτοαποτελεσματικότητα και την ανθεκτικότητα. Η αφηγηματική θεραπεία (White & Epston, 1990) βοηθά τους μαθητές να εξωτερικεύσουν τις αρνητικές αφηγήσεις και να ξαναγράψουν τις ενδυναμωτικές, προωθώντας μια πιο συνεκτική και προσανατολισμένη στην ανάπτυξη αυτοαντίληψη.

Πλοήγηση στις ρομαντικές σχέσεις και τη σύμπραξη στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής ταυτότητας

Η εξισορρόπηση των προσωπικών σχέσεων με την ταυτόχρονη πλοήγηση στην ανάπτυξη της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής ταυτότητας αποτελεί θεμελιώδη πρόκληση για τους νέους ενήλικες. Η διασταύρωση του βιωματικού εαυτού (συναισθήματα από στιγμή σε στιγμή και βιωμένες εμπειρίες) και του επαγγελματικού/ακαδημαϊκού εαυτού (δομημένοι στόχοι, φιλοδοξίες και κοινωνικοί ρόλοι) συχνά δημιουργεί εντάσεις που απαιτούν συνειδητή προσαρμογή, συναισθηματική νοημοσύνη και επίγνωση των σχέσεων.

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, σύμφωνα με τον Kahneman (2011), ο βιωματικός εαυτός ζει στο παρόν, επεξεργάζεται τα συναισθήματα και τις αλληλεπιδράσεις καθώς συμβαίνουν, ενώ ο εαυτός της ανάμνησης και της αφήγησης κατασκευάζει νόημα και συνοχή εκ των υστέρων. Στο πλαίσιο των ρομαντικών σχέσεων, αυτές οι δυναμικές καθίστανται ουσιαστικές. Ένας φοιτητής μπορεί να αισθάνεται βαθιά συναισθηματική ικανοποίηση από μια σχέση στην παρούσα στιγμή, αλλά ο επαγγελματικός του εαυτός μπορεί να τη βλέπει ως αντιπερισπασμό ή ως κάτι που απαιτεί μακροπρόθεσμη διαπραγμάτευση.

Για παράδειγμα, ένας φοιτητής ψυχολογίας που εξισορροπεί έναν έντονο ακαδημαϊκό φόρτο εργασίας και ερευνητικές υποχρεώσεις μπορεί να βιώνει μια σύγκρουση μεταξύ προσωπικών επιθυμιών και μακροπρόθεσμων στόχων. Η συναισθηματική εγγύτητα και η οικειότητα απαιτούν παρουσία και διαθεσιμότητα, ωστόσο οι ακαδημαϊκές φιλοδοξίες συχνά απαιτούν μοναξιά, πειθαρχία και καθυστερημένη ικανοποίηση. Η αναγνώριση αυτής της έντασης χωρίς να τη θεωρείτε ως εγγενή αντίφαση είναι το κλειδί για τη διατήρηση τόσο της προσωπικής όσο και της ακαδημαϊκής ευημερίας.

Σχεσιακή ταυτότητα και κοινή ανάπτυξη

Η θεωρία του Kenneth Gergen για τη σχεσιακή οντότητα (2009) υποστηρίζει ότι η ταυτότητα δεν διαμορφώνεται μεμονωμένα, αλλά συνδιαμορφώνεται μέσω των σχέσεων. Στο πανεπιστημιακό περιβάλλον, οι φοιτητές αναπτύσσουν μια σχεσιακή ταυτότητα, η οποία διαμορφώνεται από τις φιλίες, τους μέντορες και τις ρομαντικές σχέσεις. Ως εκ τούτου, χρησιμεύουν ως καθρέφτης της εξελισσόμενης ακαδημαϊκής και επαγγελματικής μας ταυτότητας. Οι σύντροφοι επηρεάζουν την αυτοπεποίθησή μας, την αίσθηση κατεύθυνσης και τη συναισθηματική μας ανθεκτικότητα.

Μια ισχυρή εταιρική σχέση μπορεί να χρησιμεύσει ως άγκυρα κατά τη διάρκεια αγχωτικών ακαδημαϊκών περιόδων, προσφέροντας συναισθηματική επικύρωση και συν-ρύθμιση (Neff, 2003), αλλά απαιτεί επίσης προσπάθεια για τη διατήρηση της σύνδεσης εν μέσω ανταγωνιστικών προτεραιοτήτων. Ένας τρόπος για την ενσωμάτωση αυτών των ταυτοτήτων είναι μέσω της κοινής ευαλωτότητας (Brown, 2012)-όπου και οι δύο σύντροφοι εκφράζουν ανοιχτά τους αγώνες και τις φιλοδοξίες τους, δημιουργώντας ένα σύστημα αμοιβαίας υποστήριξης και όχι μια πηγή πίεσης.

Διαχείριση των προσδοκιών και της επικοινωνίας

Η υγιής ανάπτυξη της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής ταυτότητας περιλαμβάνει συχνά τον καθορισμό σαφών ορίων και προσδοκιών στις ρομαντικές σχέσεις (Dweck, 2006). Ορισμένοι μαθητές μπορεί να παλεύουν με την πεποίθηση ότι πρέπει να επιλέξουν μεταξύ της επιτυχίας και της αγάπης, αλλά η αναπλαισίωση των σχέσεων ως χώρων ανάπτυξης και όχι ως εμποδίων μπορεί να αλλάξει αυτή την προοπτική.

Ορισμένες στρατηγικές περιλαμβάνουν:

  • Σκόπιμη διαχείριση του χρόνου: Η διάθεση αφιερωμένου χρόνου τόσο για τη μελέτη όσο και για τις σχέσεις, ώστε να αποφεύγεται η δυσαρέσκεια.
  • Επικοινωνία με προσανατολισμό στην ανάπτυξη: Χρησιμοποιώντας τη νοοτροπία «εξελισσόμαστε μαζί» αντί για «είμαστε σε ανταγωνισμό για χρόνο και προσοχή».
  • Κατανόηση των διαφορετικών σταδίων ζωής: Οι ακαδημαϊκές υποχρεώσεις και οι μεταβάσεις καριέρας (όπως οι μεταπτυχιακές σπουδές ή η μετακίνηση για εργασία) απαιτούν ευελιξία και κοινή λήψη αποφάσεων.

Άνθιση τόσο στην αγάπη όσο και στην επαγγελματική ζωή

Το μοντέλο PERMA του Seligman (2011) αναδεικνύει τα θετικά συναισθήματα, τη δέσμευση, τις σχέσεις, το νόημα και την επίτευξη ως κρίσιμα για την ευημερία. Το κλειδί για την εξισορρόπηση μιας ρομαντικής σχέσης με τους ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς στόχους έγκειται στο να βλέπουμε τις σχέσεις ως πηγή δύναμης και όχι άγχους.

Μερικές κατευθυντήριες αρχές:

  • Αυτοσυμπόνια (Neff, 2003): Αποδοχή ότι η ισορροπία δεν θα είναι ποτέ τέλεια και ότι και οι δύο σύντροφοι θα αντιμετωπίσουν στιγμές αγώνα.
  • Αφηγηματική ευελιξία (McAdams & McLean, 2013): Κατανόηση ότι η ταυτότητα μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου και οι εταίροι πρέπει να αναπτύσσονται μαζί της.
  • Αμοιβαία άνθηση (Keyes, 2002): Υποστήριξη των ονείρων του άλλου και όχι συμβιβασμός τους για χάρη της σχέσης.
  • Κατανόηση των διαφορετικών σταδίων ζωής: Αναγνωρίζοντας ότι οι ακαδημαϊκές και επαγγελματικές μεταβάσεις απαιτούν ευελιξία και προσαρμοστικότητα στις σχέσεις.

 

Βιβλιογραφία:

  • Anderson, H., & Goolishian, H. (1988). Human systems as linguistic systems: Preliminary and evolving ideas about the implications for clinical theory. Family Process, 27(4), 371-393.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. W.H. Freeman.
  • Brown, B. (2012). Daring greatly: How the courage to be vulnerable transforms the way we live, love, parent, and lead. Gotham.
  • Bruner, J. (1991). The narrative construction of reality. Critical Inquiry, 18(1), 1-21.
  • Dik, B. J., & Duffy, R. D. (2009). Calling and vocation at work: Definitions and prospects for research and practice. The Counseling Psychologist, 37(3), 424-450.
  • Dweck, C. S. (2006). Mindset: The new psychology of success. Random House.
  • Emmons, R. A., & McCullough, M. E. (2003). Counting blessings versus burdens: An experimental investigation of gratitude and subjective well-being in daily life. Journal of Personality and Social Psychology, 84(2), 377-389.
  • Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and crisis. Norton.
  • Frankl, V. E. (1985). Man’s search for meaning. Washington Square Press.
  • Gergen, K. J. (2009). Relational being: Beyond self and community. Oxford University Press.
  • Hermans, H. J. M., & Kempen, H. J. (1993). The dialogical self: Meaning as movement. Academic Press.
  • Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144-156.
  • Kahneman, D. (2011). Thinking, fast and slow. Farrar, Straus and Giroux.
  • Keyes, C. L. M. (2002). The mental health continuum: From languishing to flourishing in life. Journal of Health and Social Behavior, 43(2), 207-222.
  • Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2006). Academic resilience and its psychological and educational correlates: A construct validity approach. Psychology in the Schools, 43(3), 267-281.
  • McAdams, D. P., & McLean, K. C. (2013). Narrative identity. Current Directions in Psychological Science, 22(3), 233-238.
  • McLean, K. C., Pasupathi, M., & Pals, J. L. (2007). Selves creating stories creating selves: A process model of self-development. Personality and Social Psychology Review, 11(3), 262-278.
  • Neff, K. D. (2003). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2(3), 223-250.
  • Seligman, M. E. P. (2011). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. Free Press.
  • White, M., & Epston, D. (1990). Narrative means to therapeutic ends. Norton & Company.

 

NEWSLETTER
NEWSLETTER

Εγγραφείτε στο Newsletter για να ενημερώνεστε πρώτοι για τα νέα & τις εκδηλώσεις μας!

Unsubscribe